ΔΕΠΥ και Ριψοκίνδυνη Συμπεριφορά στους ενήλικες
Αν κάποιο δικό σας πρόσωπο έχει Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ), μπορεί να έχετε προσέξει ότι συμπεριφέρονται με συγκεκριμένους τρόπους που αναστατώνουν εσάς, άλλους ή ακόμα και τους ίδιους. Οι πράξεις τους μπορούν να έχουν σχέση με τη ΔΕΠΥ. Δεν επιδεικνύουν όλοι οι ενήλικες με ΔΕΠΥ ριψοκίνδυνη συμπεριφορά, αλλά πολλοί το κάνουν.
Γιατί; Η έρευνα δείχνει ότι τα άτομα με ΔΕΠΥ συχνά έχουν χαμηλότερα επίπεδα συγκεκριμένων χημικών ουσιών που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές. Η ντοπαμίνη είναι μια αυτό αυτούς.
«Οι ριψοκίνδυνες συμπεριφορές μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα ντοπαμίνης, το οποίο μπορεί εν μέρει να είναι η αιτία που κάποια άτομα με ΔΕΠΥ ελκύονται από αυτές» υποστηρίζει η Stephanie Sarkis, PhD, σύμβουλος ψυχικής υγείας. Η ανάληψη ρίσκου μπορεί να τους δώσει μια μικρή έξαρση της ντοπαμίνης που δεν έχουν.
Τα άτομα με ΔΕΠΥ μπορούν επίσης να έχουν κάποια γενετικά χαρακτηριστικά που τα κάνουν πιο επιρρεπή σε ριψοκίνδυνες ή παρορμητικές πράξεις.
Για κάποια άτομα με ΔΕΠΥ, τα προβλήματα μπορεί να είναι μικρά, όπως το να φτάνουν αργά σε μια συνάντηση. Άλλα άτομα μπορεί να κάνουν πράγματα που είναι επικίνδυνα, όπως να οδηγούν με μη ασφαλή τρόπο ή να κάνουν κατάχρηση αλκοόλ. Η κατανόηση της σύνδεσης ανάμεσα στη ΔΕΠΥ και τη ριψοκίνδυνη συμπεριφορά μπορεί να βοηθήσει εσάς και τον δικό σας άνθρωπο που έχει ΔΕΠΥ.
Συνήθη προβλήματα που σχετίζονται με τη ΔΕΠΥ
Κάποιες από τις δυσκολίες ή τις ριψοκίνδυνες συμπεριφορές που σχετίζονται περιλαμβάνουν:
- Δυσκολία να κινητοποιηθεί ή να ολοκληρώσει κάποια εργασία (είτε στη δουλειά είτε στο σπίτι)
- Αργοπορία ή μη τήρηση δεσμεύσεων, ραντεβού ή ευθυνών
- Παρορμητικές αγορές ή υπερβολικά έξοδα
- Έναρξη καβγάδων ή διαφωνιών
- Υπερβολική ταχύτητα και επικίνδυνη οδήγηση
- Κατάχρηση ουσιών (τα άτομα με ΔΕΠΥ είναι εώς και 6 φορές πιο πιθανό να καταχραστούν ναρκωτικά και αλκοόλ)
- Επικίνδυνες ερωτικές συμπεριφορές, όπως σεξ χωρίς προφύλαξη
Άλλοι παράγοντες μπορούν επίσης να παίξουν ρόλο στο αν κάποιος με ΔΕΠΥ επιδεικνύει ή όχι ριψοκίνδυνη ή επικίνδυνη συμπεριφορά. Το οικογενειακό περιβάλλον, οι φίλοι με τους οποίους περνάνε χρόνο και πιθανά προβλήματα υγείας, όπως η κατάθλιψη και το εγκεφαλικό τραύμα, μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Πώς να βοηθήσετε
Αν κάποιος που γνωρίζετε έχει ΔΕΠΥ και συμπεριφέρεται με τρόπο που σας προκαλεί ανησυχία, κάποια από τα πράγματα που μπορείτε να κάνετε είναι τα παρακάτω.
Μην κατηγορείτε. «Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι η ΔΕΠΥ είναι μια βιολογική, νευρολογική και γενετική διαταραχή. Είναι αληθινή και μπορεί να έχει αληθινές επιπτώσεις για τα άτομα που την έχουν» δηλώνει η Sakris. Με το να είστε ευγενικοί και να δείχνετε κατανόηση (αντί να θυμώνετε ή να επικρίνετε) αυξάνετε τις πιθανότητες το άτομο με ΔΕΠΥ να σας εμπιστευθεί και να έρθει σε εσάς, όταν αντιμετωπίζει προβλήματα..
Γίνετε συνεργάτης στο σχεδιασμό. «Η ΔΕΠΥ επηρεάζει τον μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την οργάνωση και τον σχεδιασμό μελλοντικών πλάνων» λέει η Sakris. Δουλέψτε μαζί τους για να δημιουργήσουν μια ρουτίνα και να την ακολουθούν. Για παράδειγμα, μπορείτε να δημιουργήσετε ένα ημερολόγιο και να προγραμματίσετε συγκεκριμένες δραστηριότητες την ίδια ώρα κάθε μέρα ή κάποια συγκεκριμένη ημέρα της εβδομάδας. Αυτό μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες να αργήσουν και θα τους βοηθήσει να υλοποιούν τις δεσμεύσεις τους.
Γίνετε ενεργοί μαζί. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι η άσκηση φαίνεται να μειώνει κάποια συμπτώματα της ΔΕΠΥ. Ένας λόγος: Ακόμα και μικρές εξάρσεις σωματικής άσκησης μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα χημικών ουσιών εγκεφάλου, όπως η ντοπαμίνη. Η αύξηση των επιπέδων αυτών με υγιή τρόπο, όπως η άσκηση, μπορεί να μειώσει την πιθανότητα κάποιος με ΔΕΠΥ να κάνει άλλα ριψοκίνδυνα πράγματα, όπως κατάχρηση αλκοόλ ή επικίνδυνη οδήγηση.
Ενθαρρύνετέ τους να αναζητήσουν θεραπεία και να την ακολουθήσουν. Η φαρμακευτική αγωγή βοηθά κάποια άτομα με ΔΕΠΥ. Μια έρευνα βρήκε ότι οι άντρες με ΔΕΠΥ που ακολούθησαν πιστά τη φαρμακευτική αγωγή μείωσαν τον κίνδυνο για τροχαία ατυχήματα κατά περισσότερο από 50%. Η συμβουλή ενός ψυχιάτρου που ειδικεύεται στη ΔΕΠΥ μπορεί να βοηθήσει το άτομο με ΔΕΠΥ να αποφασίσει αν η φαρμακευτική αγωγή είναι η σωστή θεραπεία.
Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία μειώνει τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ. Αυτού του είδους η θεραπεία εστιάζει στην αλλαγή των αρνητικών σκέψεων με στόχο την αλλαγή της συμπεριφοράς.
«Η φαρμακευτική αγωγή και η συμβουλευτική δουλεύουν καλύτερα σε συνδυασμό απ? ό,τι μόνες τους, οπότε αν ο δικός σας άνθρωπος δεν επισκέπτεται ψυχίατρο ή θεραπευτή, ίσως να θέλετε να του προτείνετε να το κάνει» υποστηρίζει η Sakris. «Δεν υπάρχει ίαση για τη ΔΕΠΥ, αλλά η θεραπεία μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των ανθρώπων με τη διαταραχή αυτή.»
Πηγή: https://www.webmd.com/add-
