Κοινωνική και Συναισθηματική Ανάπτυξη (12 - 24 μηνών)

Οι σχέσεις αγάπης δίνουν στα μικρά παιδιά την αίσθηση άνεσης, ασφάλειας, αυτοπεποίθησης και ενθάρρυνσης. Οι σύνδεσμοι φροντίδας διδάσκουν στα νήπια πώς να δημιουργούν φιλίες, πώς να επικοινωνούν συναισθήματα και πώς να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις.  Σύμφωνα με τον ιστότοπο Zero to Three, οι υποστηρικτικές σχέσεις με τους γονείς, τους ενήλικες και τους φίλους επίσης βοηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν εμπιστοσύνη, ενσυναίσθηση, συμπόνια και την αίσθηση του σωστού και λάθους (συνείδηση).

Νεαρά νήπια και Κοινωνική/Συναισθηματική Ανάπτυξη

Τα νεαρά νήπια αρχίζουν να αναπτύσσουν την αίσθηση του εαυτού – ότι είναι ξεχωριστά και ανεξάρτητα από τους άλλους. Αυτή η νέα γνώση τα βοηθάει να κατανοήσουν ότι οι άλλοι έχουν σκέψεις και συναισθήματα που μπορεί να διαφέρουν από τα δικά τους. Αυτή η συνειδητοποίηση βοηθάει τα παιδιά να αρχίσουν να αναπτύσσουν ενσυναίσθηση, δηλαδή την ικανότητα να βάζουν τον εαυτό τους στη θέση του άλλου και να φαντάζονται τι αισθάνεται. Τα νεαρά νήπια επίσης ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο για τους συνομήλικούς τους, αν και σε αυτήν την ηλικία συνήθως δεν παίζουν με άλλα παιδιά, αλλά απλώς παίζουν δίπλα τους ή κοντά τους. Τα παιδιά αρχίζουν να παίζουν πιο διαδραστικά με τους συνομήλικούς τους καθώς πλησιάζουν την ηλικία των 3 ετών και μετά.

Υποστηρίξτε τις αναπτυσσόμενες δεξιότητες του νηπίου σας

Τα νήπια μαθαίνουν καλύτερα όταν τα αφήνετε να παίζουν, να εξερευνούν και να ακολουθούν τα ενδιαφέροντά τους. Αναπτύσσουν νέες δεξιότητες όταν τους δίνετε μόλις όση βοήθεια χρειάζονται ώστε να κατακτήσουν μια πρόκληση χωρίς να αγανακτήσουν. Για παράδειγμα, αν δείτε το 20 μηνών νήπιό σας να προσπαθεί να βάλει ένα τετράγωνο τουβλάκι σε μια κυκλική τρύπα, μπορείτε να καθοδηγήσετε το χέρι του πάνω στις διάφορες τρύπες, για να του δείξετε πώς να επιλύσει το πρόβλημα και να το αφήσετε να ρίξει το τουβλάκι στη σωστή τρύπα όταν τη βρει.

  • Βοηθήστε το νήπιό σας να λύνει προβλήματα με αυτοπεποίθηση. Δώστε στο παιδί σας χρόνο να προσπαθήσει να επιλύσει το πρόβλημα μόνο του, όπως πώς να βάλει τις γαλότσες του. Όταν το βλέπετε να αγανακτεί, δώστε του τη βοήθεια που χρειάζεται για να κατακτήσει την πρόκληση. Για παράδειγμα, μπορείτε να τις γαλότσες μπροστά από τα αντίστοιχα πόδια και μετά να προτείνετε στο παιδί να γείρει πάνω σε μια καρέκλα καθώς γλιστράει το πόδι του μέσα στη γαλότσα.
  • Επαινέστε τη διαδικασία, όχι μόνο το αποτέλεσμα. Ο σκοπός είναι να βοηθήσετε το παιδί να νιώσει καλά για την προσπάθειά του, όχι μόνο για το αποτέλεσμα. Όταν προσέχετε την προσπάθεια του παιδιού («δουλεύεις πολύ προσεκτικά με αυτό το παζλ, πραγματικά σκέφτεσαι προσεκτικά πού ταιριάζει το κάθε κομμάτι»), δείχνετε στο παιδί σας πόσο σημαντικό είναι να είναι κανείς επίμονος και να συνεχίζει να προσπαθεί.

Βοηθήστε το παιδί σας να επιλύει τις διαφορές με υγιή τρόπο

Ίσως να έχετε προσέξει ότι τα νήπια θέλουν εκείνο που θέλουν όταν το θέλουν. Έχουν λίγο αυτοέλεγχο, το οποίο σημαίνει πως δεν είναι πολύ καλοί στο να περιμένουν και επίσης δυσκολεύονται να σταματήσουν τον εαυτό τους απ’ το να ακολουθήσουν την παρόρμηση της επιθυμίας τους. Αυτό σημαίνει ότι, αναπτυξιακά, τα νεαρά νήπια παλεύουν να ακολουθήσουν τους κανόνες – ειδικά εκείνους που αφορούν το μοίρασμα.

  • Δώστε πολλή στήριξη στα νεαρά νήπια που παίζουν σε ομάδα. Δείξτε τους πώς να μοιράζονται. Μπορείτε να βάλετε ένα χρονόμετρο κουζίνας για να τους δώσετε μια οπτική υπενθύμιση για το πόσο χρόνο πρέπει να περιμένουν μέχρι να έρθει η σειρά τους. Παρηγορήστε τα παιδιά που δυσκολεύονται να διαχειριστούν την αναμονή. Βοηθήστε τα να απασχοληθούν με κάτι άλλο ενώ περιμένουν τη σειρά τους.
  • Παίξτε παιχνίδια που χρειάζεται να περιμένεις τη σειρά σου. Προσπαθήστε να πετάτε την μπάλα ο καθένας με τη σειρά του σε έναν κύκλο ή να παίζετε μαζί στο νερό ή την άμμο. Τέτοιες δραστηριότητες βοηθούν τα παιδιά να «εξασκηθούν» στην τέχνη του «μοιράζομαι».
  • Αποσπάστε την προσοχή του παιδιού («Ας κοιτάξουμε από το παράθυρο το σκουπιδιάρικο!») ή στρέψτε την προσοχή του αλλού («Θα βγάλω την πλαστελίνη. Θέλει κανείς να παίξει;»), για να μειώσετε ή να αποφύγετε τους καβγάδες. Τα νεαρά νήπια δεν είναι ακόμη ικανά να επιλύσουν τις διαφωνίες με συζήτηση.

Βοηθήστε το παιδί σας να είναι ασφαλές

Ο κόσμος μπορεί να φαίνεται τρομακτικός και απρόβλεπτος στα νεαρά νήπια. Τώρα που περπατάνε, μπορούν να βρεθούν σε «παράξενα» ή άγνωστα μέρη (ακόμη και μέσα στο σπίτι σας ή στην αυλή) χωρίς να το θέλουν. Μπορούν να φτάσουν πράγματα που δεν μπορούσαν πριν (το οποίο μπορεί να τα βάλει σε νέους μπελάδες). Μπορεί επίσης να πέφτουν πιο συχνά καθώς προσπαθούν να κατακτήσουν την ισορροπία και τον συντονισμό που χρειάζεται για τη βάδιση. Βοηθάτε το νήπιό σας να νιώθει ασφαλές όταν το ενθαρρύνετε να εξερευνήσει με ασφάλεια και του παρέχετε την υποστήριξη και την επιβεβαίωση που χρειάζεται. Επίσης το βοηθάτε να νιώθει ασφαλές όταν έχετε ρουτίνες που οργανώνουν την ημέρα του με τρόπο προβλέψιμο και τακτικό.

  • Γίνετε η ασφαλής βάση για το νήπιό σας. Παρακολουθήστε πώς το νήπιό σας κινείται μακριά από εσάς, κοιτάει πίσω προς εσάς σαν να θέλει να σας «τσεκάρει» και μετά συνεχίζει την περιπέτειά του. Όταν νιώθει ότι έχει απομακρυνθεί πολύ ή έχει συναντήσει κάτι τρομακτικό (όπως το θόρυβο από μια μηχανή στο δρόμο), επιστρέφει σε εσάς για να το καθησυχάσετε. Όταν μπορείτε να είστε υποστηρικτικός σύντροφος για το φιλοπερίεργο νήπιό σας, το βοηθάτε να μαθαίνει, να μεγαλώνει και να αναπτύξει εμπιστοσύνη στις ικανότητές του.
  • Ορίστε ρουτίνες. Όταν γνωρίζει τι να περιμένει, το νήπιο αισθάνεται ασφάλεια, αυτοπεποίθηση και ότι έχει τον έλεγχο του κόσμου του. Προσπαθήστε να διατηρήσετε τις ημερήσιες ρουτίνες σας στην ίδια σειρά και περίπου την ίδια ώρα κάθε μέρα και δώστε τους επιλογή, όταν πρόκειται για μετάβαση από μια δραστηριότητα σε μια άλλη. Αυτό βοηθάει το παιδί σας να προσμένει, να προετοιμάζεται και να διαχειρίζεται τις εναλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Για παράδειγμα, μπορείτε να πείτε στο παιδί σας «Μετά το μεσημεριανό, θα καθίσουμε στον καναπέ και θα διαβάσουμε μια ιστορία. Μετά θα βάλουμε μουσικούλα και θα πάρεις έναν υπνάκο στην κούνια σου.»

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ:

https://www.zerotothree.org/resources/240-12-24-months-social-emotional-development#downloads