Μη Λεκτική Επικοινωνία

Γλώσσα του Σώματος και Τόνος Φωνής

Γιατί η μη λεκτική επικοινωνία είναι σημαντική

Η θετική μη λεκτική επικοινωνία μπορεί να βελτιώσει τη σχέση σας με το παιδί σας, επειδή η επικοινωνία αυτή (όπως τα χαμόγελα και η βλεμματική επαφή) λέει στο παιδί σας ότι νοιάζεστε γι? αυτό. Επιπλέον, επειδή οι θερμές, φροντιστικές σχέσεις είναι καίριες για την ανάπτυξη του παιδιού, η θετική μη λεκτική επικοινωνία επίσης βοηθά την ανάπτυξη του παιδιού.

Η θετική μη λεκτική επικοινωνία είναι επίσης σημαντική, επειδή βοηθά το παιδί σας να μάθει πώς να σχετίζεται και να κάνει παρέα με άλλους, το οποίο είναι σημαντική δεξιότητα για τη ζωή. Για παράδειγμα, αν χρησιμοποιείτε θερμή, τρυφερή γλώσσα σώματος προς το παιδί σας, το βοηθά να μάθει πώς εκφράζουμε την αγάπη. Αν σταματάτε ό,τι κάνετε για να το ακούσετε, όταν θέλει να μιλήσει, αυτό του δείχνει πώς να δίνει την προσοχή του σε άλλους.

Αλλά η αρνητική μη λεκτική επικοινωνία μπορεί να στέλνει το μήνυμα ότι δεν νοιάζεστε ή ότι δεν θέλετε να περνάτε χρόνο με το παιδί σας. Τα παιδιά μπορεί να νιώθουν απόρριψη ή απογοήτευση, αν αυτό συμβαίνει συνεχώς.

Χρησιμοποιώντας τη γλώσσα του σώματος και τον τόνο φωνής για να βελτιωθεί η επικοινωνία

Η γλώσσα του σώματος και ο τόνος της φωνής είναι σημαντικά κομμάτια της μη λεκτικής επικοινωνίας. Μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε για να στείλετε θετικά μη λεκτικά μηνύματα και να ενισχύσετε αυτό που λέτε στο παιδί σας.

Κάποιες ιδέες για θετική μη λεκτική επικοινωνία είναι:

  • Αγγίξτε το μπράτσο του παιδιού σας για να το ενημερώσετε ότι ενδιαφέρεστε και νοιάζεστε για όσα λέει ή κάνει.
  • Γυρίστε και κοιτάξτε το παιδί σας και κάνετε σταθερή βλεμματική επαφή. Αυτό λέει «σου δίνω όλη μου την προσοχή» και «είσαι σημαντικό για μένα».
  • Σκύψτε στο ύψος του παιδιού σας. Αυτό δείχνει ότι θέλετε να είστε κοντά και βοηθά το παιδί να νιώσει ασφαλές. Επίσης διευκολύνει τη βλεμματική επαφή, ειδικά σε μικρότερα παιδιά.
  • Χρησιμοποιήστε τη γλώσσα του σώματός σας για να δείξετε στο παιδί σας ότι προσπαθείτε να κατανοήσετε τα συναισθήματά του. Για παράδειγμα, αν το παιδί σας σάς χαμογελάει, χαμογελάστε του κι εσείς. Αν το παιδί σας είναι λυπημένο, γνέψτε και δείξτε κι εσείς λυπημένοι. Αν το παιδί σας δείχνει εκνευρισμένο, κάντε βλεμματική επαφή και χρησιμοποιήστε ήρεμο, κατευναστικό τόνο φωνής.
  • Χρησιμοποιήστε ευχάριστο τόνο φωνής και χαλαρή στάση σώματος και έκφραση προσώπου, όταν μιλάτε στο παιδί σας. Αυτό στέλνει το μήνυμα ότι είστε έτοιμοι να ακούσετε. Επίσης διευκολύνει το παιδί σας να ξεχωρίσει αν είστε ευχαριστημένοι με τη συμπεριφορά του.
  • Αν αρέσουν στο παιδί σας οι αγκαλιές, δώστε του πολλές!

Η σωστή μη λεκτική επικοινωνία μπορεί να ενισχύσει τα λόγια σας. Για παράδειγμα, χαμογελώντας όταν λέτε καλημέρα, στέλνει το μήνυμα ότι είστε χαρούμενοι που βλέπετε το παιδί σας. Αλλά αν η μη λεκτική σας επικοινωνία δεν αντιστοιχεί στα λόγια σας, το παιδί σας μπορεί να πιστέψει τη μη λεκτική επικοινωνία. Συνεπώς, αν ρωτήστε το παιδί σας μια ερώτηση και του γυρίσετε την πλάτη όταν εκείνο απαντάει, το παιδί σας πιθανόν να σκεφτεί ότι δεν νοιάζεστε στην πραγματικότητα.

Βελτιώνοντας τη μη λεκτική επικοινωνία ως οικογένεια

Τα παιχνίδια και οι οικογενειακές προκλήσεις μπορεί να είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος να αναπτύξετε την κατανόηση της μη λεκτικής επικοινωνίας ως οικογένεια.

Κάποιες ιδέες είναι:

  • Παίξτε παιχνίδια που περιλαμβάνουν μάντεμα, για να βοηθήσετε τα παιδιά να συντονιστούν με τη μη λεκτική επικοινωνία. Για παράδειγμα, μπορείτε να χαμογελάσετε, να γνέψετε ή να αλλάξετε τις εκφράσεις του προσώπου σας για να δώσετε σημάδι για το πόσο κοντά στην απάντηση είναι μια μαντεψιά.
  • Παρακολουθήστε μία εκπομπή στην τηλεόραση με τον ήχο απενεργοποιημένο. Δείτε αν εσείς και το παιδί σας μπορείτε να καταλάβετε τι γίνεται.
  • Εξασκηθείτε εναλλάξ σε διαφορετικούς τόνους φωνής. Για παράδειγμα, πείτε «Θέλω μια σαλάτα, παρακαλώ» με έναν γκρινιάρικο τόνο και μετά με έναν ευγενικό τόνο.
  • Ζωγραφίστε εικόνες προσώπων με το παιδί σας ή χρησιμοποιήστε παιχνίδια για να επιδείξετε συναίσθημα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει το παιδί σας να μάθει πώς συχνά εκφράζουμε συναισθήματα χωρίς λέξεις και πώς μπορεί να αναγνωρίσει τα συναισθήματα των άλλων.

Βελτιώνοντας τη μη λεκτική επικοινωνία του παιδιού σας

Το παιδί σας μαθαίνει τη μη λεκτική επικοινωνία παρακολουθώντας εσάς και τη μη λεκτική σας επικοινωνία. Μπορείτε επίσης να βοηθήσετε το παιδί σας με άλλους τρόπους.

Για παράδειγμα, το παιδί σας μπορεί να στέκεται πολύ κοντά σε έναν φίλο και ο τελευταίος να δείχνει άβολα ή να κάνει ένα βήμα πίσω. Μπορείτε ευγενικά να θυμίσετε στο παιδί σας ότι πρέπει να δίνει στους φίλους τους λίγο χώρο. Για παράδειγμα, μπορείτε να πείτε: «Κώστα, ας δώσουμε λίγο χώρο ακόμα στον Γιάννη κάνοντας ένα βήμα στο πλάι. Μπράβο, Κώστα, ο Γιάννης έχει περισσότερο χώρο τώρα.»

Αν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας κάποια άλλη φορά κάνει εκείνο που του ζητήσατε, μπορείτε να το επαινέσετε. Για παράδειγμα, να πείτε «Ελένη, μου αρέσει ο τρόπος που έδωσες στη Μαρία χώρο για να ανοίξει τα δώρα των γενεθλίων της.»

Χρησιμοποιώντας μη λεκτική επικοινωνία για να κατευθύνετε τη συμπεριφορά του παιδιού σας

Η μη λεκτική επικοινωνία μπορεί να είναι χρήσιμη, όταν η απόσταση ή η φασαρία δυσχεραίνει την ομιλία. Για παράδειγμα, μπορεί να χαμογελάσετε στο παιδί σας και να κάνετε το σήμα ΟΚ με τον αντίχειρα, όταν παίρνει κάποιο βραβείο στο σχολείο ή βοηθά έναν φίλο στην παιδική χαρά.

Ομοίως, αν δείτε το παιδί σας να συμπεριφέρεται με έναν τρόπο που δεν σας αρέσει, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εκφράσεις προσώπου και γλώσσα του σώματος για να στείλετε ένα μήνυμα. Για παράδειγμα, μπορείτε να κουνήσετε το κεφάλι σας αριστερά δεξιά ή να σηκώσετε το χέρι σας και να κάνετε το σήμα του στοπ.

Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε μη λεκτική επικοινωνία για να ενισχύσετε τις λέξεις σας, όταν το παιδί σας συμπεριφέρεται με δύσκολο τρόπο. Για παράδειγμα, αν έχετε ανάγκη το παιδί σας να σταματήσει και να ακούσει, μπορείτε να δοκιμάσετε τα παρακάτω:

  • Μιλήστε με καθαρό και σταθερό τόνο. Για παράδειγμα «Γιώργο, παίζεις πολύ απότομα με τους φίλους σου. Σε παρακαλώ, κράτα τα χέρια σου σε σένα.»
  • Διατηρήστε σταθερή βλεμματική επαφή και τόνο φωνή.
  • Σκύψτε στο επίπεδο του παιδιού.
  • Πιάστε το χέρι του παιδιού σας για να τραβήξετε την προσοχή του, αν δεν κοιτάει προς τη μεριά σας.

Μπορεί να είναι δύσκολο να αντιστοιχήσετε τη μη λεκτική επικοινωνία με τις λέξεις σας, όταν το παιδί σας κάνει κάτι ή λέει κάτι που δεν είναι αποδεκτό, αλλά μπορεί να το βρίσκετε αστείο. Για παράδειγμα, αν ένα μικρό παιδί πει «Η μαμά είναι χαζοκέφαλη» ή ένα μεγαλύτερο παιδί επαναλάβει κάτι αγενές που είπε ένας ενήλικας. Είναι δελεαστικό να γελάστε, αλλά αυτό στέλνει ένα μικτό μήνυμα. Το παιδί σας θα είναι πιο πιθανό να καταλάβει ότι η συμπεριφορά του δεν είναι αποδεκτή, αν οι λέξεις σας και η τα μη λεκτικά σημάδια συμβαδίζουν. Οπότε προσπαθήστε να κρατήσετε ένα σοβαρό πρόσωπο και χρησιμοποιήστε ένα σταθερό τόνο για να πείτε κάτι όπως «Στην οικογένειά μας μιλάμε ο ένας στον άλλον ευγενικά».

Η μη λεκτική επικοινωνία και τα παιδιά με επιπλέον ανάγκες

Τα παιδιά με αυτισμό και τα παιδιά με άλλες ειδικές ανάγκες μπορεί να δυσκολεύονται με την επικοινωνία, συμπεριλαμβανομένης της μη λεκτικής επικοινωνίας.

Για παράδειγμα, τα παιδιά με αυτισμό συχνά χρειάζονται να διδαχθούν τη βλεμματική επαφή. Μπορείτε να το κάνετε αυτό κρατώντας αντικείμενα που γνωρίζετε ότι το παιδί σας θέλει ακριβώς μπροστά από τα μάτια σας. Συνεχίστε να το κάνετε μέχρι το παιδί σας αυτόματα να κοιτά ψηλά, όταν θέλει κάτι. Αλλά ακόμα κι όταν ένα παιδί με αυτισμό γνωρίζει πώς να χρησιμοποιεί τη βλεμματική επαφή, μπορεί συχνά να ακούει καλύτερα όταν δεν κοιτά κατευθείαν στα μάτια του ομιλητή. Μπορεί να χρειαστεί να προσαρμόσετε την επικοινωνία σας ανάλογα με το τι λειτουργεί καλύτερα με το παιδί σας.

Κάποια παιδιά επίσης έχουν αισθητηριακές ευαισθησίες και μπορεί να βρίσκουν τη σωματική επαφή, όπως την αγκαλιά, δύσκολη. Αυτά τα παιδιά μπορεί να νιώθουν πιο άνετα με άλλες εκφράσεις θέρμης ή αποδοχής. Σκεφτείτε το είδος της μη λεκτικής επικοινωνίας που αρέσει περισσότερο στο παιδί σας και χρησιμοποιήστε το για να επικοινωνήσετε επιδοκιμασία, για παράδειγμα με χειροκρότημα, κλείσιμο ματιού ή το σήμα ΟΚ με τον αντίχειρα.

 

Πηγή:

https://raisingchildren.net.au/school-age/connecting-communicating/communicating/nonverbal-communication