Αν υποψιάζεστε ότι ένα παιδί κακοποιείται

Αν ανησυχείτε ότι ένα παιδί είναι θύμα κακοποίησης, μπορεί να μην είστε σίγουροι για το τι να κάνετε ή πώς να αντιδράσετε. Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιού ειναι ένα έγκλημα που συχνά δεν εντοπίζεται. Όποιος κι αν είναι ο ρόλος σας (γονέας, άλλος συγγενής, προπονητής, εκπαιδευτικός, μπέιμπι σίτερ) έχετε τη δύναμη να κάνετε τη θετική διαφορά στη ζωή του παιδιού.

 

1. Αναγνωρίστε τα σημάδια.

Τα σημάδια της κακοποίησης δεν είναι πάντα προφανή και η εκμάθηση των σημαδιών της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης μπορεί να είναι σωτήρια. Μπορεί να παρατηρήσετε αλλαγές στη συμπεριφορά ή στο σώμα που ίσως να είναι σημάδια ότι το παιδί κακοποιείται. Κάποια από τα προειδοποιητικά σημάδια περιλαμβάνουν:

  • Σημάδια συμπεριφοράς: αποφυγή ή αίσθηση ότι απειλείται από τη σωματική επαφή, παλινδρομητικές συμπεριφορές, όπως το πιπίλισμα του αντίχειρα, αλλαγή στις ρουτίνες υγιεινής, όπως άρνηση να κάνει μπάνιο ή υπερβολικά συχνά μπάνια, σεξουαλικές συμπεριφορές που δεν αντιστοιχούν στην ηλικία του, διαταραχές ύπνου ή εφιάλτες
  • Σωματικά σημάδια: μώλωπες ή οίδημα κοντά στα γεννητικά όργανα, αίμα στα σεντόνια ή τα εσώρουχα ή κατάγματα
  • Λεκτικά σημάδια: χρήση λέξεων ή φράσεων που είναι "πολύ ενήλικες" για την ηλικία τους, ανεξήγητη σιωπή ή ξαφνική μείωση της επικοινωνίας του με άλλους.


2. Μιλήστε με το παιδί

Αν ανησυχείτε για τυχόν κακοποίηση, μιλήστε στο παιδί. Έχετε κατά νου κάποιες γενικές οδηγίες για τη δημιουργία ενός μη απειλητικού περιβάλλοντος, όπου το παιδί μπορεί να είναι πιο πιθανό να σας ανοιχτεί.

  • Επιλέξτε τον χρόνο και τον τόπο με προσοχή. Επιλέξτε έναν τόπο όπου το παιδί νιώθει άνετα ή ρωτήστε το πού θα ήθελε να μιλήσει. Αποφύγετε να μιλήσετε μπροστά σε κάποιον που μπορεί να το βλάπτει.
  • Προσέξτε τον τόνο σας. Αν αρχίσετε τη συζήτηση με σοβαρό τόνο, μπορεί να τρομάξετε το παιδί σας και μπορεί να είναι πιο πιθανό να σας δώσει τις απαντήσεις που νομίζει ότι θέλετε να ακούσετε, αντί για την αλήθεια. Προσπαθήστε να κάνετε τη συζήτηση πιο χαλαρή. Ένας μη απειλητικός τόνος θα καθησυχάσει το παιδί και τελικά θα σας δώσει πιο ακριβείς πληροφορίες.
  • Μιλήστε στο παιδί σας ευθέως. Θέστε ερωτήσεις χρησιμοποιώντας το λεξιλόγιο του ίδιου του παιδιού, αλλά που είναι λίγο πιο ασαφές. Για παράδειγμα, "Σε αγγίζει κάποιος;" Σε αυτό το πλαίσιο, η λέξη "αγγίζω" μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα, αλλά είναι μια λέξη που πιθανόν να γνωρίζει το παιδί. Το παιδί μπορεί να απαντήσει με ερωτήσεις ή σχόλια που θα σας βοηθήσουν να κατανοήσετε καλύτερα την κατάσταση, όπως "κανείς δεν με αγγίζει εκτός από τη μαμά την ώρα του μπάνιου" ή "εννοείς όπως με αγγίζει μερικές φορές ο ξάδερφός μου;" Πρέπει να είναι κατανοητό ότι η σεξουαλική κακοποίηση δεν συνοδεύεται πάντα από πόνο (π.χ. χάδια στα γεννητικά όργανα), οπότε η ερώτηση αν κάποιος του κάνει κακό μπορεί να μην δώσει τις πληροφορίες που αναζητάτε.
  • Ακούστε και επανέλθετε. Επιτρέψτε στο παιδί να μιλήσει ελεύθερα. Περιμένετε εκείνο να κάνει παύση και μετά επανέλθετε πάνω στα σημεία που σας ανησυχούν.
  • Αποφύγετε την επίκριση και την επίρριψη ευθυνών. Αποφύγετε την επίρριψη ευθυνών χρησιμοποιώντας ερωτήσεις και φράσεις με το "εγώ". Αντί να ξεκινήσετε τη συζήτηση λέγοντας "είπες κάτι που με ανησύχησε", μπορείτε να αρχίσετε τη συζήτηση με το "εγώ". Για παράδειγμα, "εγώ ανησυχώ, επειδή σε άκουσα να λες ότι δεν επιτρέπεται να κοιμάσαι μόνο σου στο κρεβάτι."
  • Καθησυχάστε το παιδί. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί γνωρίζει πως δεν τίθεται θέμα τιμωρίας του. Πείτε του πως απλώς το ρωτάτε ερωτήσεις, επειδή ανησυχείτε για αυτό.
  • Έχετε υπομονή. Θυμηθείτε ότι αυτή η συζήτηση μπορεί να είναι τρομακτική για το παιδί. Πολλοί θύτες απειλούν τα θύματα για το τι θα συμβεί, αν κάποιος μάθει για την κακοποίηση. Ο θύτης μπορεί να πει στο παιδί ότι θα το πάρει η πρόνοια ή να  το απειλήσει με σωματική βία. 


 3. Καταγγείλτε το.

Η καταγγελία ενός εγκλήματος, όπως η σεξουαλική κακοποίηση, μπορεί να μην είναι εύκολη και μπορεί να είναι συναισθηματικά ψυχοφθόρα. Έχετε κατά νου ότι η καταγγελία της κακοποίησης σας δίνει την ευκαιρία να προστατεύσετε κάποιον που δεν μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του.

Πριν την καταγγελία

  • Πείτε στο παιδί ότι θα μιλήσετε σε κάποιον που μπορεί να βοηθήσει. Ξεκαθαρίστε ότι δεν ζητάτε την άδειά του. Το παιδί μπορεί να μη θέλει να το αναφέρετε και μπορεί να είναι φοβισμένο, ειδικά αν ο θύτης έχει απειλήσει το παιδί ή κάποιο αγαπημένο του πρόσωπο. Με την καταγγελία, εμπλέκετε αρχές που μπορούν να κρατήσουν το παιδί ασφαλές. 
  • Βεβαιωθείτε ότι το παιδί βρίσκεται σε ένα ασφαλές μέρος. Αν ανησυχείτε για τη ασφάλεια του παιδιού, βεβαιωθείτε ότι θα συζητήσετε τις ανησυχίες σας συγκεκριμένα με τις αρχές, όταν κάνετε την καταγγελία. Αν ανησυχείτε ότι ο θύτης μπορεί να προκαλέσει περισσότερο κακό στο παιδί, αν μάθει για την καταγγελία, πείτε το με σαφήνεια στις αρχές. 
  • Αν δεν ανησυχείτε ότι οι γονείς κάνουν κακό στο παιδί, μπορείτε να τους συμβουλευτείτε πριν απευθυνθείτε στις αρχές. 
  • Αν είστε γονέας και ανησυχείτε ότι ο/η σύντροφός σας ή κάποιος στην οικογένεια μπορεί να κάνει κακό στο παιδί σας, αυτή μπορεί να είναι μια δύσκολη κατάσταση. Είναι σημαντικό να είστε εκεί για το παιδί σας και είναι επίσης σημαντικό να φροντίσετε τον εαυτό σας.
  • Προετοιμάστε τις σκέψεις σας. Πιθανόν να σας ζητηθούν πληροφορίες ταυτοποίησης για το παιδί, τη φύση της κακοποίησης και τη σχέση σας με το παιδί. Ενώ οι ανώνυμες καταγγελίες είναι πάντα μια επιλογή, η επώνυμη καταγγελία αυξάνει τις πιθανότητες δίωξης του θύτη.

Μετά την καταγγελία

Αν μπορείτε, συνεχίστε να παίζετε τον υποστηρικτικό ρόλο που έχετε στη ζωή του παιδιού. Αν η υποβολή της καταγγελίας σημαίνει ότι δεν μπορείτε πια να έχετε τη σχέση αυτή, να γνωρίζετε ότι με τη καταγγελία βοηθάτε το παιδί να είναι ασφαλές. Φροντίστε τον εαυτό σας. Η καταγγελία μιας σεξουαλικής κακοποίησης δεν είναι εύκολη. Είναι σημαντικό να φροντίσετε τον εαυτό σας την εποχή αυτή.

 

Πηγή:

https://www.rainn.org/articles/if-you-suspect-child-being-harmed