Δυσκολίες στις εκτελεστικές λειτουργίες κατά την τηλεκπαίδευση

Αντί να συμμετέχει στη διαδικτυακό μάθημα μαθηματικών, η Μάντι παρακολουθούσε βίντεο στο TikTok και στο YouTube από το κινητό της. Όταν περιστασιακά έστρεφε την προσοχή της στο μάθημα, ήταν χαμένη και, τουλάχιστον επιφανειακά, φαινόταν να μη νοιάζεται.  Η Μάντι δεν έχει συναντήσει τους καθηγητές της ή τους περισσότερους από τους συμμαθητές της, επειδή ξεκίνησε το λύκειο διαδικτυακά. Χάνει εργασίες και δεν μπορεί να πειθαρχήσει αρκετά ώστε να τις ολοκληρώσει. Η Μάντι, μια άριστη μαθήτρια στο γυμνάσιο, πήρε μέτριες βαθμολογίες στο πρώτο τετράμηνο.

Σύμφωνα με την Kimberly Levin, MS, CCC-SLP, που είναι διευθύντρια των Εκπαιδευτικών και Επαγγελματικών Υπηρεσιών στο Metropolitan Counseling Associates του Maryland, η Μάντι είναι ένα τυπικό παράδειγμα ενός νέου είδους παθολογίας λόγου και ομιλίας: έφηβοι που μπορεί να μην είχαν δυσκολίες στις εκτελεστικές λειτουργίες πριν την πανδημία, αλλά που τώρα δυσκολεύονται με την τηλεκπαίδευση. Η Levin είναι παθολόγος λόγου και ομιλίας και εργάζεται κυρίως με θέματα εκτελεστικών λειτουργιών και τα περιστατικά που χειρίζεται συνήθως είναι έφηβοι με ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με Υπερκινητικότητα) ή άλλες δυσκολίες εκτελεστικών λειτουργιών που συνδέονται με το άγχος, την κατάθλιψη ή άλλα θέματα ψυχικής υγείας ή μάθησης.

Αλλά από την έναρξη της πανδημίας, έχει δει μια σημαντική αύξηση στο πλήθος των παραπομπών για έφηβους με δυσκολίες στις εκτελεστικές λειτουργίες. Μπορεί οι έφηβοι αυτοί να είναι παιδιά με τις εν λόγω δυσκολίες που όμως παλινδρόμησαν με την τηλεκπαίδευση ή νέα περιστατικά χωρίς προηγούμενες δυσκολίες που τώρα δυσκολεύονται με τις προκλήσεις της τηλεκπαίδευσης.

Για ποιους λόγους, λοιπόν, δυσκολεύονται οι μαθητές; Η Levin παρατηρεί τα παρακάτω.

Διατήρηση προσοχής

Οι μαθητές συνδέονται στις τάξεις τους, αλλά όταν δεν απαιτείται να ανοίξουν τις κάμερές τους, συχνά οι ίδιοι και οι γονείς τους αναφέρουν ότι παίζουν βιντεοπαιχνίδια, βλέπουν ταινίες ή βιντεάκια στο YouTube ή χρησιμοποιούν το τηλέφωνό τους για να στείλουν μηνύματα στους φίλους τους. Οτιδήποτε εκτός από το να συγκεντρωθούν και να προσέξουν στο μάθημα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην ακούν τις οδηγίες, τις εργασίες που έχουν αλλά και να χάνουν τη σύνδεση με τους καθηγητές.

Η Levin ενθαρρύνει τους μαθητές της να ανοίγουν τις κάμερές τους, όταν αυτό είναι εφικτό, ακόμη κι αν είναι άβολο στην αρχή. Επίσης, τους συστήνει να κρατούν σημειώσεις κατά τη διδασκαλία και να κλείνουν όλες τις υπόλοιπες καρτέλες πλοήγησης στον υπολογιστή τους. Αν η προσοχή τους περισπάται από τα τηλέφωνά τους, προτείνει να τα βάλουν σε αθόρυβη λειτουργία ή και να τα αφήσουν σε ένα άλλο δωμάτιο κατά τη διάρκεια της τηλεκπαίδευσης.

Η συμμόρφωση στα παραπάνω τείνει να είναι καλύτερη στους μεγαλύτερους μαθητές. Αν και οι στρατηγικές αυτές μπορούν να κοινοποιηθούν στους γονείς, είναι καλύτερο οι μαθητές να αναλάβουν την ευθύνη εφαρμογής τους μόνοι τους χωρίς την ανάμιξη των γονέων. Ο στόχος είναι η αποφυγή καβγάδων μεταξύ των παιδιών και των γονιών.

Οργάνωση

Πριν την πανδημία, κάποιοι μαθητές δυσκολεύονταν να διαχειριστούν τις εργασίες τους και τα υλικά που απαιτούνταν. Με την τηλεκπαίδευση, πρέπει να ανεβάζουν εργασίες, να τις διαμορφώνουν στο σωστό φορμάτ και να παρακολουθούν πολλαπλές πλατφόρμες.

Οι μαθητές χάνουν τις διάφορες ευκαιρίες να ακούσουν τις πληροφορίες για τις εργασίες τους καθώς οι καθηγητές τις αναγγέλλουν στη διαδικτυακή τάξη. Όταν οι μαθητές είναι συνδεδεμένοι στην τηλεκπαίδευση, δεν λαμβάνουν την ανατροφοδότηση από τους συμμαθητές τους κατά τη διάρκεια εκείνων των φυσικών στιγμών μέσα και έξω από την τάξη. Ένας μαθητής που δεν παρακολουθεί ενεργά το μάθημα και δεν ελέγχει τις διαδικτυακές πλατφόρμες πιθανόν να χάσει σημαντικές πληροφορίες και προθεσμίες.

Η Levin ενθαρρύνει τους μαθητές της να αναπτύξουν τη συνήθεια να ελέγχουν τις πλατφόρμες κάθε μέρα για κάθε τάξη. Οι μαθητές δημιουργούν μια λίστα για κάθε μια από τις τάξεις τους με όλα τα σημεία όπου ο καθηγητής μπορεί να αναρτήσει εργασίες και την ελέγχουν κάθε μέρα. Τους ενθαρρύνει επίσης να δημιουργήσουν ένα σύστημα οργάνωσης της δουλειάς τους, το οποίο μπορεί να είναι κάτι απλό όπως ένα έγχαρτο ημερολόγιο ή ένα online ημερολόγιο, ανάλογα με τις προτιμήσεις του κάθε μαθητή. Ο στόχος είναι να βρουν και να χρησιμοποιήσουν μια σταθερή μέθοδο που θα δουλεύει για τους ίδιους μακροπρόθεσμα.

Οι μαθητές μπορεί να μην συνειδητοποιούν πόσο χρόνο απαιτεί μια εργασία, οπότε βοηθά η συζήτηση για αυτήν και το χρόνο που θα χρειαστεί για την ολοκλήρωσή της. Μόλις έχουν κατανοήσει πόσος χρόνος απαιτείται για την ολοκλήρωση των διαφόρων εργασιών, οι προσδοκίες τους και η αφοσίωσή τους θα είναι πιο χειροπιαστές.

Η Levin επίσης ενθαρρύνει τους μαθητές να ξοδεύουν 5 με 10 λεπτά στο τέλος κάθε σχολικής μέρας για να καθαρίσουν το χώρο μελέτης τους και να τον οργανώσουν για την επόμενη ημέρα. Ένας καθαρός χώρο βοηθά το μυαλό να νιώθει πιο οργανωμένο.

Η έναρξη της εργασίας

Πολλά από τα περιστατικά της Levin, ηλικίας 14 ως 19 ετών, υποστηρίζουν ότι δεν έχουν κίνητρο και απλώς δεν μπορούν να ξεκινήσουν να δουλεύουν πάνω σε μια εργασία τους. Η κωλυσιεργία είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, ειδικά στις πιο δύσκολες εργασίες.

Μια καλή στρατηγική για τους μαθητές είναι να θέτουν ένα χρονόμετρο για μια περίοδο εργασίας 25 λεπτών και μετά να κάνουν διάλειμμα 5 λεπτών. Η διάρκεια της περιόδου μπορεί να προσαρμοστεί ανάλογα με τον κάθε μαθητή. Η Levin κάποιες φορές δίνει στους μαθητές ένα mantra: «Μπορώ να κάνω οτιδήποτε για Χ λεπτά.» Οι μαθητές πρέπει να θυμούνται ότι το πιο σημαντικό είναι να ξεκινήσουν και ότι το να κάνουν κάτι για 10 λεπτά είναι καλύτερο από τα 0 λεπτά. Και συχνά αυτό αρκεί για να τους κάνει να συνεχίσουν.

Η Levin επίσης ζητά από τους μαθητές να θέτουν μικρούς, εφικτούς στόχους, όπως την επίλυση των πέντε από τα δέκα προβλήματα μαθηματικών ή τη γραφή της εισαγωγικής παραγράφου ενός κειμένου, και μετά να κάνουν διάλειμμα. Η κατάτμηση της εργασίας σε μικρότερα μέρη βοηθά τους μαθητές να την αντιλαμβάνονται ως λιγότερο ογκώδη και, συνεπώς, να είναι πιο εύκολο για εκείνους να ξεκινήσουν να εργάζονται.

Συμμόρφωση

Μπορεί να είναι δύσκολο οι έφηβοι να συμφωνήσουν με την εφαρμογή των στρατηγικών αυτών, οπότε είναι σημαντικό να εμπιστευτούν τις στρατηγικές αυτές. Το πώς θα καταφέρουμε να τους εμπνεύσουμε την εμπιστοσύνη αυτή είναι σημαντικό. Η Levinξεκινά εξηγώντας τους με απλά λόγια πώς ο εγκέφαλός τους μπορεί να λειτουργεί αν έχουν ΔΕΠΥ και άγχος, για παράδειγμα, και πώς αυτές οι δυο συνθήκες μπορεί να επηρεάσουν τις εκτελεστικές τους λειτουργίες. Και στη συνέχεια συζητούν τι είναι πρακτικό για τους ίδιους και τι τους δυσκολεύει τη συγκεκριμένη περίοδο.

Έπειτα αναπτύσσουν στρατηγικές για να τους βοηθήσουν τη στιγμή εκείνη και θέτουν στόχους για την εβδομάδα που να είναι (1) συγκεκριμένοι, (2) μετρήσιμοι, (3) εφικτοί, (4) ρεαλιστικοί και (5) εξοικονομούν χρόνο. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι «Θα ελέγχω το e-class κάθε μέρα στις 8:00π.μ.» ή «Θα γράφω τις εργασίες που έχω στο ημερολόγιό μου μετά από κάθε μάθημα». Έπειτα ελέγχουν μαζί την πρόοδό τους ως προς τους στόχους αυτούς και εκτιμούν τι δούλεψε και τι όχι, βρίσκοντας και τον λόγο για τον οποίο κάτι δεν δούλεψε.

Μπορούμε να βοηθήσουμε τους μαθητές να σπάσουν τον κύκλο της έλλειψης προσοχής, της αδιαφορίας, της κωλυσιεργίας και της έλλειψης προετοιμασίας. Μπορούμε να τους διδάξουμε στρατηγικές που βοηθούν τους μαθητές της τηλεκπαίδευσης να σχεδιάσουν, να θέσουν προτεραιότητες, να διαχειρίζονται τον χρόνο τους, να ξεκινούν τις εργασίες τους και να διατηρούν την προσοχή τους. Ο σκοπός είναι να δώσουμε στους μαθητές πρακτικές στρατηγικές που μπορούν να χρησιμοποιήσουν τώρα και να τις μεταφέρουν στην τάξη, καθώς προχωρούν στην εκπαίδευσή τους.

 

Πηγή:

https://leader.pubs.asha.org/do/10.1044/leader.IPP.26042021.34/full/