Η Επικοινωνία με τα παιδιά

Η καλή επικοινωνία με τα παιδιά περιλαμβάνει την προσεκτική ακρόαση και την ομιλία με τρόπους που ενθαρρύνουν το παιδί σας να σας ακούσει. Όπως και με κάθε άλλη δεξιότητα, βελτιωνόμαστε με την εξάσκηση.

Καλή Επικοινωνία με τα παιδιά: οι βασικές αρχές

Η καλή επικοινωνία με τα παιδιά αφορά:

  • την ενθάρρυνσή τους να σας μιλάνε, ώστε να σας λένε ό,τι αισθάνονται και σκέφτονται,
  • την ικανότητα ν’ ακούτε πραγματικά και να αποκρίνεστε με ευαισθησία σε κάθε είδους πράγματα – όχι μόνο τα καλά πράγματα ή τα καλά νέα, αλλά επίσης και το θυμό, την ντροπή, τη λύπη και το φόβο,
  • την εστίαση στη γλώσσα του σώματος και τον τόνο καθώς και τις λέξεις, ώστε να κατανοείτε πραγματικά τι λένε τα παιδιά,
  • το σεβασμό στο επίπεδο κατανόησης κάθε ηλικίας καθώς και στο χρονικό διάστημα που μπορεί ένα παιδί να παραμείνει συγκεντρωμένο σε μια συζήτηση.
Η καλή επικοινωνία με τα παιδιά σας βελτιώνει το δέσιμό σας και τα ενθαρρύνει να σας ακούνε. Κάποια παιδιά χρειάζονται πολλή ενθάρρυνση και θετική ανατροφοδότηση για να ξεκινήσουν να μιλάνε. Κάποια άλλα θα θέλουν απεγνωσμένα να σας μιλήσουν, ενώ εσείς είστε απασχολημένοι με κάτι άλλο. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα σταματήσετε ό,τι κάνετε για να ακούσετε.

Βελτιώνοντας την επικοινωνία με το παιδί σας

Μπορείτε να βελτιώσετε την επικοινωνία με το παιδί σας δείχνοντάς του την αξία των σκέψεών του και των συναισθημάτων του, καθώς και βοηθώντας το να τα εκφράσει. Για παράδειγμα:

  • Δημιουργήστε χρόνο για να μιλάτε και να ακούτε ο ένας τον άλλον. Τα οικογενειακά γεύματα είναι ιδανικός χρόνος γι’ αυτό.
  • Μιλήστε για καθημερινά πράγματα κατά τη διάρκεια της ημέρα σας. Αν εσείς και το παιδί σας συνηθίζετε να επικοινωνείτε συχνά, θα είναι πιο εύκολο να μιλήσετε όταν προκύψει κάποιο μεγάλο ή ακανθώδες θέμα.
  • Παραμείνετε ανοιχτοί για να μιλήσετε για κάθε είδους συναισθήματα, συμπεριλαμβανομένου του θυμού, της χαράς, της αγανάκτησης, του φόβου και του άγχους. Αυτό βοηθάει τα παιδιά να αναπτύξουν ένα «λεξιλόγιο συναισθημάτων». Το να μιλάει για το θυμό είναι διαφορετικό από το να θυμώνει όμως. Είναι σημαντικό να μάθει τη διαφορά, ώστε να μπορεί να επικοινωνεί καλύτερα.
  • Συντονιστείτε με ό,τι σας λέει η γλώσσα σώματος του παιδιού σας και προσπαθήστε να απαντήσετε σε μη λεκτικά μηνύματα. Για παράδειγμα: «Είσαι πολύ σιωπηλός αυτό το απόγευμα. Συνέβη κάτι στο σχολείο;»
  • Δουλέψτε μαζί με το παιδί για να λύσετε τα προβλήματα. Για παράδειγμα, αν αρέσει στο παιδί να αλλάζει τα ρούχα του πολλές φορές μέσα στην ημέρα, μπορείτε να συμφωνήσετε να βάζει στην άκρη τα ρούχα που δεν φοράει πια. Και θυμηθείτε ότι μπορεί να μην επιλυθεί αμέσως το θέμα και να χρειαστεί να επανέλθετε μετά από λίγο.
  • Τονίστε τη σημασία της ειλικρίνειας ενθαρρύνοντας και υποστηρίζοντας το παιδί σας να πει την αλήθεια – και επαινέστε το όταν το κάνει. Και φυσικά να είστε ειλικρινής κι εσείς.

Πώς να ακούτε, όταν μιλάτε στο παιδί σας

Όταν το παιδί σας έχει κάτι σημαντικό να σας πει ή έχει έντονα συναισθήματα ή ένα πρόβλημα, είναι σημαντικό να νιώθει ότι το ακούτε πραγματικά. Δοκιμάστε τα ακόλουθα:

  • Χτίστε πάνω σε ό,τι σας λέει το παιδί σας και δείξτε ενδιαφέρον λέγοντας πράγματα όπως «Πες μου περισσότερα για..» και «Στ’ αλήθεια;». Αυτό στέλνει το μήνυμα στο παιδί ότι αυτό που θέλει να πει είναι σημαντικό για εσάς.
  • Παρατηρήστε τις εκφράσεις του προσώπου του και τη γλώσσα του σώματός του. Η ακρόαση δεν αφορά μόνο τις λέξεις αλλά και ό,τι υπάρχει πίσω από αυτές.
  • Για να δώσετε στο παιδί σας να καταλάβει ότι το ακούτε και για να σιγουρευτείτε ότι πραγματικά καταλάβατε τα σημαντικά μηνύματα που σας λέει, επαναλάβετε ό,τι σας είπε διατηρώντας βλεμματική επαφή.
  • Προσπαθήστε να μη διακόπτετε το παιδί ή να βάζετε λόγια στο στόμα του – ακόμη και όταν λέει κάτι που ακούγεται γελοίο, λάθος ή δυσκολεύεται να βρει τις λέξεις.
  • Ενθαρρύνετέ το να μιλήσει για το πώς αισθάνεται – για παράδειγμα, «Ακούγεται σαν να ένιωσες απομονωμένος όταν ο Γιάννης θέλησε να παίξει μόνο με τα άλλα παιδιά στο διάλειμμα». Να είστε ανοιχτοί στο ενδεχόμενο να κάνετε λάθος και ζητήστε του να σας βοηθήσει να καταλάβετε.

Όταν δείχνετε στο παιδί σας πώς να είναι καλός ακροατής, το βοηθάτε να αναπτύξει τις αντίστοιχες δεξιότητες.

Πώς να ενθαρρύνετε το παιδί σας να ακούει

Τα παιδιά συχνά χρειάζονται λίγη βοήθεια για να μάθουν να ακούν καθώς και κάποιες υπενθυμίσεις για να αφήνουν τους άλλους να μιλάνε. Κάποιες ιδέες για να βοηθήσετε το παιδί σας με τις δεξιότητες ακρόασης είναι:

  • Αφήστε το παιδί σας να ολοκληρώσει όταν μιλάει και μετά απαντήστε. Αυτό δίνει το καλό παράδειγμα στο παιδί σας.
  • Χρησιμοποιήστε γλώσσα και ιδέες που το παιδί σας κατανοεί. Μπορεί να είναι δύσκολο για το παιδί σας να παραμείνει συγκεντρωμένο, αν δεν κατανοεί για ποιο πράγμα μιλάτε.
  • Αποφύγετε την κριτική και την κατηγόρια. Αν είστε θυμωμένοι για κάτι που έκανε το παιδί σας, προσπαθήστε να εξηγήστε γιατί θέλετε να μην το ξανακάνει. Κάντε επίκληση στη συμπόνοια.
  • Να είστε καλό μοντέλο συμπεριφοράς. Το παιδί σας μαθαίνει πώς να επικοινωνεί παρατηρώντας σας προσεκτικά. Όταν μιλάτε με το παιδί σας (και άλλους) με σεβασμό, αυτό δίνει ένα ισχυρό μήνυμα για τη θετική επικοινωνία.

Βρείτε ολόκληρο το άρθρο εδώ:

http://raisingchildren.net.au/articles/talking_and_listening.html/context/289