Βοηθώντας το Παιδί με Δυσλεξία να Χτίσει μια Ζωή Πλούσια σε Λέξεις

Έρευνες έχουν δείξει ότι ο καλύτερος τρόπος να αποκτήσει κάποιος πλούσιο λεξιλόγιο είναι η ανάγνωση βιβλίων. Καθώς όμως τα παιδιά με δυσλεξία διαβάζουν πιο αργά και με μεγαλύτερη δυσκολία, διαβάζουν λιγότερα βιβλία, με αποτέλεσμα το λεξιλόγιό τους να υστερεί σε σχέση με εκείνο των συνομήλικων τους. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να βρουν νέους τρόπους ανάπτυξης του λεξιλογίου τους, ώστε να μπορούν να ανταπεξέρχονται στις απαιτήσεις της τάξης τους. Οι παρακάτω συστάσεις προτείνονται από το Yale Center for Dyslexia & Creativity.

Διάφοροι τρόποι ανάγνωσης

Τα παιδιά με δυσλεξία μπορεί να αποθαρρύνονται από την ανάγνωση βιβλίων εξαιτίας του χάσματος μεταξύ των δεξιοτήτων τους στην ανάγνωση και του νοητικού τους δυναμικού. Έτσι, είναι πιθανό να θεωρούν τα βιβλία που αντιστοιχούν στο αναγνωστικό τους επίπεδο «πολύ παιδικά» ενώ τα πολυσέλιδα βιβλία με ιστορίες που είναι για την ηλικία τους μπορεί να τους φαντάζουν απαγορευτικά.

Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους διαβάζοντάς τους φωναχτά τα βιβλία που τα ενδιαφέρουν. Αυτό επιτρέπει στα παιδιά με δυσλεξία να έχουν πρόσβαση σε βιβλία εκτός του αναγνωστικού τους φάσματος, αλλά εντός του πλαισίου της κατανόησής τους. Επιπλέον, δίνει στον ενήλικα την ευκαιρία να επιδείξει πώς χρησιμοποιούμε δεξιότητες προφορικής ανάγνωσης, όπως ροή, άρθρωση και χρωματισμό. Τα οφέλη πολλαπλασιάζονται όταν το παιδί παρακολουθεί το κείμενο ενώ το ακούει, καθισμένο δίπλα στον ενήλικα που του διαβάζει.

Η προφορική ανάγνωση βοηθά επιπλέον στην ανάπτυξη της κατανόησης του γραπτού λόγου. Τα παιδιά ανακαλύπτουν νέο λεξιλόγιο, διατυπώνουν προβλέψεις και συσχετισμούς. Όταν τους διαβάζουν, τα παιδιά μπορούν να εκφράσουν απορίες που τα βοηθούν να ξεκαθαρίσουν ό,τι προσλαμβάνουν και να το επικοινωνήσουν με κάποιον κοντά τους. Αυτό, στην πραγματικότητα, τους δίνει ένα προβάδισμα σε σχέση με τα άλλα παιδιά της ηλικίας τους, τα οποία συνήθως διαβάζουν στοίβες βιβλίων χωρίς χρόνο για συλλογισμό ή επεξεργασία, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό τη δυνατότητα να προσλάβουν πολλές από τις ιδέες ή τις πολιτισμικές / λογοτεχνικές αναφορές στο βιβλίο.

Όταν οι γονείς δεν ευκαιρούν να διαβάσουν στο δυσλεξικό παιδί τους, τότε μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ηχογραφημένα βιβλία, ώστε να προσλαμβάνει λέξεις και ιδέες το συγκεκριμένο παιδί. Τα ηχογραφημένα βιβλία είναι πολύ προσεγμένα, ειδικά όταν διαβάζονται από συγγραφείς ή ηθοποιούς, και μπορούν να καλλιεργήσουν την αγάπη του παιδιού για τη λογοτεχνία. Το μειονέκτημα είναι ότι το παιδί δεν μπορεί να αλληλεπιδράσει με τα βιβλία αυτά ή να ρωτήσει ερωτήσεις, ενώ συχνά είναι δύσκολο να ξαναβρεί το σημείο που διαβάζεται άπαξ και το χάσει.

Συζητήσεις με ενήλικες

Όλα τα παιδιά, αλλά κυρίως εκείνα με δυσλεξία, είναι κυνηγοί και συλλέκτες στον κόσμο του προφορικού λόγου. Η συμμετοχή τους σε πολύπλοκες συζητήσεις τα βοηθάει να χτίσουν τη γνώση τους και το λεξιλόγιό τους παράλληλα με τις δεξιότητες συζήτησης. Η συνομιλία με ενήλικες προκαλεί τα παιδιά να χρησιμοποιούν υψηλότερου επιπέδου κριτική σκέψη και λεξιλόγιο.

Υπάρχουν κάποια είδη ερωτήσεων που είναι πιο πιθανό να οδηγήσουν σε πλούσιες συζητήσεις. Η αφήγηση γεγονότων ή η εξιστόρηση για το πώς πέρασαν την ημέρα τους μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να εξασκηθούν σε δυο δεξιότητες που τυπικά αποτελούν πρόκληση για όσους έχουν δυσλεξία: την ανάκληση λέξεων (εύρεση της καταλληλότερης λέξης για να περιγράψουν αυτό που θέλουν) και την αλληλουχία γεγονότων (χρονική τοποθέτηση γεγονότων). Όταν τα παιδιά ερωτώνται πώς αισθάνονται για ένα θέμα, γιατί πιστεύουν πως προέκυψε ένα πρόβλημα ή γιατί τους αρέσει ή δεν τους αρέσει κάτι, ξεκινούν να σκέφτονται διαφορετικά. Η διατύπωση επιχειρημάτων για τις απόψεις τους απαιτεί τη δημιουργία συσχετισμών μεταξύ των εμπειριών της ζωής τους και των εμπειριών άλλων και την οργάνωση των σκέψεων. Κυρίως, όμως, η συζήτηση με ενήλικες προσφέρει στα παιδιά την ευκαιρία να εξασκήσουν την προφορική τους έκφραση, να διευκρινίσουν την εφαρμογή των νέων λέξεων που κατέκτησαν και τη διατύπωση ερωτημάτων σε ασφαλές περιβάλλον.




Αν θέλετε να διαβάστε ολόκληρο το άρθρο, πατήστε εδώ http://dyslexia.yale.edu/PAR_wordvocab.html