Προβλήματα Ομιλίας για Εφήβους

Όταν κάποιος είναι μικρός και ξεκινά να μιλάει, μπορεί να ψευδίζει, να τραυλίζει ή να δυσκολεύεται να προφέρει λέξεις. Αυτό μπορεί να θεωρείται «χαριτωμένο» ή να μην ανησυχεί τους γονείς γιατί με τον καιρό αυτό σταματάει. Αλλά αν ένας έφηβος εξακολουθεί να τραυλίζει, για παράδειγμα, μπορεί να μην το νιώθει ως χαριτωμένο. Πρέπει όμως να γνωρίζει ότι δεν είναι ο μόνος που αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα.

Κοινές Διαταραχές Λόγου και Ομιλίας

Ο τραυλισμός είναι μια διαταραχή που αφορά τη ροή του λόγου. Ένα άτομο που τραυλίζει μπορεί να επαναλαμβάνει μέρος της λέξης (κα-κα-καράβι) ή να κρατάει έναν ήχο για πολλή ώρα (κααααααφέ). Κάποιοι που τραυλίζουν έχουν δυσκολία με την παραγωγή ήχου συνολικά. Ο τραυλισμός είναι περίπλοκος και μπορεί να επηρεάσει την ομιλία με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.

Οι διαταραχές άρθρωσης περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα λαθών που κάνουν οι άνθρωποι όταν μιλάνε. Η αντικατάσταση του «ρ» με το «γ» (νεγό αντί για νερό), η παράλειψη ήχων (χολείο αντί για σχολείο) ή η προσθήκη ήχων στις λέξεις (πινάνιο αντί πιάνο) είναι παραδείγματα λαθών στην άρθρωση. Το ψεύδισμα αναφέρεται σε συγκεκριμένη αντικατάσταση που αφορά τα γράμματα «σ» και «ζ». Ένα άτομο που ψευδίζει αντικαθιστά τους ήχους αυτούς με το «θ» (η λέξη «σηκώνω» ακούγεται σαν «θηκώνω»).

Ο βατταρισμός (ταχυλαλία) είναι ένα άλλο πρόβλημα που καθιστά δυσνόητη την ομιλία ενός ατόμου. Όπως και ο τραυλισμός, η ταχυλαλία επηρεάζει τη ροή της ομιλίας. Η διαφορά είναι ότι ο τραυλισμός είναι μια διαταραχή ομιλίας, ενώ η ταχυλαλία είναι διαταραχή λόγου. Τα άτομα που τραυλίζουν δυσκολεύονται να παράγουν αυτό που θέλουν να πουν. Τα άτομα με ταχυλαλία λένε αυτό που σκέφτονται, αλλά ο λόγος τους γίνεται ανοργάνωτος καθώς μιλάνε. Οπότε, κάποιος με ταχυλαλία μπορεί να μιλάει σε έντονα διαστήματα ή να σιωπά σε αναπάντεχα σημεία. Ο ρυθμός της ταχυλαλίας μπορεί να ακούγεται σπασμωδικός, αντί για ρυθμικός, και ο ομιλητής συχνά δεν αντιλαμβάνεται το πρόβλημα.

Η απραξία (λεκτική απραξία ή δυσπραξία) είναι μια κινητική διαταραχή ομιλίας. Τα άτομα με το πρόβλημα αυτό δυσκολεύονται να κινήσουν τους μύες και τις δομές που χρειάζονται για να σχηματίσουν τους ήχους σε λέξεις.

Τι προκαλεί τα προβλήματα ομιλίας;

Η φυσιολογική ομιλία μπορεί να φαίνεται αβίαστη, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια περίπλοκη διαδικασία που χρειάζεται ακριβή συγχρονισμό και έλεγχο νεύρων και μυών.

Όταν μιλάμε, πρέπει να συντονίσουμε πολλούς μύες από διαφορετικά μέλη και συστήματα του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του λάρυγγα, που περιέχει τις φωνητικές χορδές, τα δόντια, τα χείλη, τη γλώσσα και το στόμα καθώς και το αναπνευστικό σύστημα.

Η ικανότητα να κατανοήσουμε τη γλώσσα και να παράγουμε ομιλία συντονίζεται από τον εγκέφαλο. Συνεπώς ένα άτομο με εγκεφαλική βλάβη από ατύχημα, εγκεφαλικό ή εκ γενετής μειονεξία μπορεί να έχει προβλήματα ομιλίας και γλώσσας.

Κάποια άτομα με προβλήματα ομιλίας, ειδικά με διαταραχές άρθρωσης, μπορεί επίσης να έχουν προβλήματα στην ακοή. Ακόμη και η ήπια απώλεια ακοής μπορεί να επηρεάσει το πώς οι άνθρωποι αναπαράγουν τους ήχους που ακούν . Ορισμένες εκ γενετής μειονεξίες, όπως η σχισμένη υπερώα, μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα παραγωγής ομιλίας. Τα άτομα με σχισμένη υπερώα έχουν μια τρύπα στον ουρανίσκο τους (η οποία επηρεάζει την κίνηση του αέρα μέσα από τα στοματικά και ρινικά περάσματα) και μπορεί να έχουν προβλήματα με άλλες δομές απαραίτητες για την ομιλία, συμπεριλαμβανομένων των χειλιών, των δοντιών και του σαγονιού.

Κάποια προβλήματα ομιλίας, όπως ο τραυλισμός, απαντώνται στο οικογενειακό ιστορικό. Αλλά σε μερικές περιπτώσεις, κανείς δε γνωρίζει ακριβώς τι προκαλεί τα προβλήματα ομιλίας ενός ατόμου.

Πώς αντιμετωπίζονται τα προβλήματα ομιλίας;

Τα καλά νέα είναι ότι θεραπείες, όπως η λογοθεραπεία, μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους κάθε ηλικίας να ξεπεράσουν κάποια προβλήματα ομιλίας.

Αν ανησυχείτε για την ομιλία σας, είναι σημαντικό να ενημερώσετε τους γονείς σας και το γιατρό σας. Αν τα τεστ ακοής και οι σωματικές εξετάσεις δεν αποκαλύψουν κάποιο πρόβλημα, μπορείτε να αναζητήσετε μια συμβουλευτική συνάντηση με λογοθεραπευτή.

Ο λογοθεραπευτής είναι εκπαιδευμένος να παρατηρεί τους ανθρώπους καθώς μιλάνε και να αναγνωρίζει τα προβλήματα ομιλίας τους. Αναζητούν το είδος του προβλήματος (όπως έλλειψη ροής, άρθρωσης ή κινητικών δεξιοτήτων) που κάποιος έχει. Για παράδειγμα, αν τραυλίζετε, ο λογοθεραπευτής θα εξετάσει πώς και πότε το κάνετε.

Το πόσο συχνά θα χρειαστεί να συναντιέστε με τον λογοθεραπευτή ποικίλει. Συνήθως στην αρχή είναι πιο συχνές οι επισκέψεις και αραιώνουν στη συνέχεια. Τα περισσότερα πλάνα θεραπείας συμπεριλαμβάνουν τεχνικές αναπνοής και στρατηγικές χαλάρωσης που είναι σχεδιασμένες για να χαλαρώνουν οι μύες όταν μιλάτε, έλεγχος στάσης και ένα είδος κινητικών ασκήσεων φωνής. Πιθανώς να χρειάζεται να κάνετε αυτές τις ασκήσεις και κάθε μέρα μόνος σας, για να βοηθήσετε τη θεραπεία να επιτύχει όσο το δυνατόν περισσότερο.

Αντιμετωπίζοντας ένα πρόβλημα ομιλίας

Τα άτομα με προβλήματα ομιλίας γνωρίζουν πόσο αγχωτικό και εκνευριστικό μπορεί να είναι. Τα άτομα που τραυλίζουν, για παράδειγμα, συχνά παραπονιούνται ότι οι άλλοι προσπαθούν να τελειώσουν τις προτάσεις τους ή να συμπληρώσουν τις λέξεις. Κάποιοι νιώθουν ότι αντιμετωπίζονται σαν να είναι χαζοί, ιδιαίτερα αν ο ακροατής τους λέει φράσεις όπως «μίλα πιο αργά» ή «χαλάρωσε». Τα άτομα που τραυλίζουν αναφέρουν ότι οι ακροατές τους συχνά αποφεύγουν τη βλεμματική επαφή και αρνούνται να περιμένουν υπομονετικά τον ομιλητή να τελειώσει. Αν έχετε μια δυσκολία στην ομιλία, είναι εντάξει να ενημερώσετε τους άλλους πώς θέλετε να σας φέρονται ενώ μιλάτε.

Αν έχετε πρόβλημα με την ομιλία σας, η απόκτηση και η διατήρηση του ελέγχου της ομιλίας σας μπορεί να είναι μια δια βίου διαδικασία. Αν και η λογοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει, σίγουρα θα έχετε τα πάνω και τα κάτω σας στην προσπάθειά σας να επικοινωνήσετε. Αλλά η αλήθεια είναι ότι ο τρόπος που μιλάτε είναι μόνο ένα μικρό μέρος του ποιος είστε. Μην ντρέπεστε να κάνετε τον εαυτό σας να ακουστεί!

 

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ:

https://kidshealth.org/en/teens/speech-disorders.html